SÜRAT NEDİR?

 SÜRAT NEDİR?

SÜRAT NEDİR?

Sporcunun en önemli motorik özelliklerinden birisi olan sürat değişik biçimlerde tanımlanabilir.

Sürat, “sporcunun kendisini en yüksek hızda bir yerden bir yere hareket ettirebilme yeteneği” ya da “Hareketlerin mümkün olduğu kadar yüksek bir hızla uygulanması yeteneği” olarak tanımlanabilir.

Sürat, sadece vücudu bir yerden bir yere hareket ettirmekten oluşmaz. Diğer bir deyişle tüm vücudun ya da vücut bölümlerinin bir hareketi uygularken oluşturduğu hız olarak, kısaca “Vücudu ya da bir bölümü yüksek hızda hareket ettirebilme” şeklinde de tanımlanır. Örneğin, bir boksörün yumruk atmadaki sürati, voleybolda smaç yaparken kolun sürati gibi.

Fizik açısından ise, sürat = Yol/Zaman formülüyle tanımlanabilir.

Sürat kavramı temelde iki bölüme ayrılır.

·Devirli Spordaki Sürat: burada hareket frekansı, yani adım frekansı ve adım uzunluğu önemli rol oynar. Örneğin koşular gibi.

·Devirsiz Spordaki Sürat: Bu spor dallarına ise sportif oyunları örnek gösterebilir. Hareketin uygulamasında; başlangıç uygulanış ve bitiriş bölümleri vardır.

Şimdi oldukça kombine olan sürat kavramı fizyolojik ve antrenman bilimi açısından sınıflandırılacaktır.

A-Fizyolojik Açıdan Sürat

·Algılama sürati

·Reaksiyon sürati

·Hareket sürati

Buda;

·İvmenin hızı

·Ortalama hız

·Maksimum hız

B-Antrenman bilimi açısından sürat

Sınıflandırmaya göre;

·Reaksiyon Sürati

·Bireysel hareketin hızı

·Hareketin frekansı

·Hareketi devam ettirebilme yeteneği

Sınıflandırmaya göre,

·Reaksiyon sürati

·Sprint sürati

·Aksiyon (iş yapma) sürati

·Süratte devamlılık

Sınıflandırmaya (Sportif oyunlar) göre;

·Reaksiyon sürati

·Sprint sürati

·Teknik bir hareketin uygulamasındaki sürati

·Süratte devamlılık

Yukarıda yapmış olduğumuz sınıflandırmalardaki sürat kavramlarını da aşağıdaki biçimde açıklayabiliriz.

Hareket Sürati: Sporcunun ilk hareketi ile bitiş hareketi arasındaki geçen süredir. Örneğin, 100 m koşuda ilk çıkış ile bitiş çizgisinin arasındaki süredir.

İvmeleme Sürati: Süratte meydana gelen değişimdir. İvmeleme hızı, ilk hız ile son hız farkının zamana bölümüdür.

Ortalama Sürat: Ortalama sürat, hareketin zamanına ve mesafesine göre değişir. Hareket süratinin hesaplanarak koşulan metreye bölünmesiyle elde edilir.

Maksimum Sürat: İvmelenme sürati ile elde edilen en büyük hızdır. Bir sporcunun sürati, reaksiyona, ivmeleme, ortalama ve maksimum hıza bağlıdır.

Algılama Sürati: Algılama sürati ile vücudun pozisyonu ve uygun rotasyon hareketler düzenlenir. Algılama sürati hareketlerin daha hızlı yerine getirilmesini sağlar.

Reaksiyon Sürati: Bir hareketi yapmak için çok süratli bir şekilde tepki gösterme yeteneğidir.

·Basit reaksiyon: Merkezi sinir sisteminin değerlendirilmesi daha hızlı olur.

·Kombine reaksiyon: Merkezi sinir sisteminin cevap süresi uzundur.

Bireysel Hareketin Sürati: Vücut bölümlerinin ortaya koyduğu hareket hızıdır (boksörün kol sürati vb.). Devirsiz sporlarda görülür.

Sprint Sürati: Sporcunun yaklaşık 30 m kadar oluşturduğu süreye denir. 4-5 saniyede 28,5m arasında maksimal sürate erişir.

Süratte Devamlılık: Sporcunun süratini uzun süre devam ettirebilme yeteneğidir.

Aksiyon Sürati: Hareketin uygulanmasında ortaya konan işin süratidir.