TÜRKİYE’DE BEDEN EĞİTİMİ
Avrupa’yı saran yeniliklere daha fazla direnemeyen Osmanlı Devleti Sultan Abdulmecit zamanında, 3 Kasım 1839’da ilan edilen Tanzimat Fermanı paralelinde, okullara ‘’ jimnastik’’ adı altında bedensel etkinlikler, ilk olarak Askeri Mektepler Nazırı Galip Paşa zamanında törenle kabul edildi. Askeri okulların ilk resmi jimnastik öğretmenleri Lesen Marti ve Piçini oldu.
Fransız liselerinin eğitim programlarını ülkemizde uygulayan sivil okulumuz Mekteb-i Sultani( Galatasaray Lisesi)’de 1 Eylül 1868’den itibaren ‘’jimnastik’’ adıyla beden eğitimi dersleri verilmeye başladı. İlk hocaları Curel, Moiroux ve Stangali adlı yabancı uzmanlar oldu. Cumhuriyet devrine kadar ufak tefek değişikliklerle uygulanacak olan ‘’Maarif-i Umumiye Nizamnamesi’’ ile 1869’da Rüştiyelere, 1870’de Mektebi Tıbbıye’ye, 1877’de idadilere jimnastik ve eskrim dersleri konuldu.
Beden eğitimi öğretmeni formasyonu veren bir resmi kuruluş olmadığından, Faik Üstünidman Galatasaray Lisesi’nden mezun olur olmaz okulun jimnastik öğretmenliğine atandı, böylece sivil okullarımızın ilk Türk beden eğitimi öğretmeni oldu.
Daha sonra Selim Sırrı Tarcan, Nizamettin Kırşan ve Vildan Aşir Savaşır lise eğitimi üstüne, spor eğitimcisi formasyonu veren yabancı ülkelerde ek öğrenimle formasyon kazanma yoluna gitti. S. Sırrı Tarcan, spor eğitimcisi yetiştirmede açtığı özel kursların yanında 15 Ağustos 1923’te toplanan ‘’Heyet-i İlmiye’’de yer alarak hükümet programına ilk defa 1 yıl süreli ‘’ Beden Öğretmeni Okulu’nu koydurmayı başardı.
Cumhuriyet döneminde okulların sayı ve mevcutları artıkça bilgili ve formasyonlu spor eğitimcisi ihtiyacı da büyük ölçüde hissedildi. Bunu gidermek için 1932-1933 öğretim yılında Ankara’da orta dereceli okullara çeşitli branş öğretmenleri yetiştiren Gazi Eğitim Enstitüsü’nde Beden Eğitimi Bölümü açıldı. 1967 yılına kadar ülkemizin tek spor eğitim kurumu olan Gazi Eğitim Enstitüsüne önce İstanbul daha sonra Bursa, İzmir ve Diyarbakır illerindeki Eğitim Enstitüleri eklendi.
1974 yılında ilk olarak Ankara 19 Mayıs Gençlik ve Spor Akademisi, ardından Manisa ve Anadoluhisarı Gençlik ve Spor akademileri kuruldu. Sporun daha bilimsel olarak yapılmasına yardımcı olacak antrenörler, beden eğitimi öğretmenleri, spor yöneticileri, masörler ve monitörler yetiştirilmeye başlandı.
Eğitim Enstitülerinin 3 yıllık eğitim vermelerine karşılık, Akademilerin 4 yıllık eğitim vermelerinin yarattığı problemler, 1980’lerde giderilerek lisans tamamlama yolu ile akademik gelişimin önü açıldı. Bu okullarda öğrenciler 4 yıllık lisans öğrenimleri boyunca genel spor bilgileri almaları yanında, branşlaşma yoluna da giderler. Her öğrenci seçmiş olduğu branşta uzmanlaşır. Ayrıca teknik spor bilgileri dışında bir spor adamı için gerekli olabilecek sporcu anatomisi, sporcu sağlığı ve beslenmesi, ilkyardım gibi konularda öğretim programında yer alır.
